Μια άγνωστη πτυχή εξοπλισμού του κεμαλικού στρατού.

Χαλάστρας Κωνσταντίνος

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον έγγραφο, ενδεικτικό της πολυπλοκότητας του πολέμου, της σημασίας των υπόγειων ενεργειών αλλά και άλλων γεγονότων που συνέβαλλαν λιγότερο ή περισσότερο στην διάσπαση του Μικρασιατικού μετώπου τον Αύγουστο του 1922..

Η ελληνική κυβέρνηση πραγματοποίησε διάβημα (υπ.Εξωτερικών Γεώργιος Μπαλτατζής) προς τον Ρουμάνο αντιπρόσωπο στην Αθήνα με σκοπό να πληροφορήσει την κυβέρνησή του για τη μεταφορά πυρομαχικών και οπλισμού (πυροβόλα Σκόντα και πυρομαχικά αυτών) μέσω του ποταμού Δούναβη προς τον Κεμαλικό στρατό.

Η Ρουμανική κυβέρνηση πραγματοποίησε με τη σειρά της έρευνα και ενημέρωσε την ελληνική κυβέρνηση για τα παρακάτω: Οβίδες πυροβόλων Σκόντα (ένα από τα πιο σύγχρονα πυροβόλα του Αυστροουγγρικού στρατού και «υπεύθυνο» για το τρομακτικό μπαράζ πυροβολικού στις ελληνικές γραμμές στις 13/8/1922) φορτώθηκαν στο Πρεσβούργο (σμρ. Μπρατισλάβα) σε ..οίκο της οικογένειας Ρόθτσιλντ(Ροσχιλντ). 

Τέλη Σεπτεμβρίου του 1921 τα πυρομαχικά έφθασαν στη Βουλγαρία, η οποία με τη σειρά της τα παρέδιδε στον Κεμάλ, όπου και διαπιστώθηκε ότι δεν αφορούσε τον εξοπλισμό της χώρας(άλλωστε απαγορευόταν από τη Συνθήκη του Νεϊγύ) με σλέπια (δεξαμενόπλοια) υπό γερμανική σημαία κάτω από οπωροπευτικά είδη δηλωμένα ως..μηχανές ατμόπλοιων.

Στοιχείο πυροβολικού της Ανεξάρτητης Μεραρχίας κατά την
ώρα βολής με πυροβόλο Skoda 105χιλ.

Υπογράφεται από τον Δημήτριο Πανά, Έλληνα δραστήριο διπλωμάτη και πρέσβη στο Βουκουρέστι από το 1921. Στάλθηκε 26 Νοεμβρίου 1921,με το νέο ημερολόγιο,και ελήφθη την επομένη.

Πηγή: ΙΑΥΕ/φακ.« Ενίσχυση Κεμαλικού Στρατού από Γάλλους, Ιταλούς και Ρώσους-Λαθρεμπόριο όπλων», αρ.πρ. 2586.