Η μάχη της Καγκάγιαν, 1582, οι Ισπανοί κονκισταδόρες αντιμετωπίζουν Ιάπωνες Σαμουράι στις Φιλιππίνες.

Το 1573, οι Ιάπωνες άρχισαν να ανταλλάσσουν χρυσό με ασήμι με τους Ισπανούς στην περιοχή των Φιλιππίνων. Το 1580, ωστόσο, μια ομάδα πειρατών, οι Γουοκού που κυριολεκτικά σημαίνει «Ιάπωνες πειρατές» επιβλήθηκε στους ντόπιους της επαρχίας Καγκάγιαν .

Μια εικόνα από τα ισπανικά κόμικς "Las Espadas Del Fin Mundo"
που απεικονίζει τη συγκεκριμένη μάχη.

Ως απάντηση, ο γενικός κυβερνήτης των Φιλιππίνων Γκονζάλο Ρονκίλλο ανέθεσε στον Χουάν Πάμπλο ντε Καρριόν να πατάξει την πειρατεία. Ο τελευταίος έγραψε στον βασιλιά του Φίλιππο Β'στις 16 Ιουνίου 1582 : «Οι Ιάπωνες είναι οι πιο μαχητικοί εδώ. Φέρνουν πυροβολικό, πολλούς άνδρες με αρκεβούζια και πεζούς μαχητές. Φορούν θωράκιση. Όλα παρέχονται από τους Πορτογάλους, τα οποία τους έχουν δείξει εις βάρος των ψυχών τους». 

Πειρατές Γουοκού σε κινέζικο πίνακα.

O στόλος των Γουοκού αποτελούνταν από ένα τζάνκ (μεγάλο κινέζικο πλοίο) και 18 μικρότερα σαμπάν. Αν και οι άνδρες τους αποτελούνται από Ιάπωνες, Κινέζους και Φιλιππινέζους , το όνομα του ηγέτη τους, Ταΐ Φούσα, δείχνει ότι οι Ιάπωνες ήταν επικεφαλής στον στόλο τους. Στις τάξεις τους είχε Ρονίν (σαμουράι χωρίς αφέντη), πρώην στρατιώτες, ψαράδες, εμπόρους και διάφορους τυχοδιώκτες Για να το αντιμετωπίσει αυτό, ο Καρριόν συγκέντρωσε 40-60 στρατιώτες και επτά σκάφη: πέντε μικρά πλοία υποστήριξης, ένα ελαφρύ πλοίο ( Σαν Γιουσέπε ) και μια γαλέρα ( Λα Καπιτάνα), με τα αντίστοιχα πληρώματά τους.

Ισπανοί ασπιδοφόροι επιτίθενται. Ο συγκεκριμένος τύπος στρατιώτη
συνέχισε να υφίσταται έως τις αρχές του 17ου αιώνα.

Ο Καρριόν, αν και είχε λιγότερους άνδρες ενεπλάκη πρώτος στη ναυμαχία με ένα σαμπάν στο ακρωτήριο Μπουγκαντόρ και επιβιβάστηκε σε αυτό. Στη συνέχεια, οι Ισπανοί στρατιώτες ροντελέρος, οι ασπιδοφόροι με τα σπαθιά, αντιμετώπισαν τους βαριά θωρακισμένους Ιάπωνες Ρονίν με τα κατάνα. Αν και αρχικά έδειχναν να νικούν, οι Ισπανοί στρατιώτες απωθήθηκαν πίσω στο δικό τους πλοίο, το κατάστρωμα του οποίου έγινε πεδίο μάχης. Τελικά οι Ισπανοί γύρισαν τη μάχη. Τοποθέτησαν τους άνδρες που είχαν μακρύ δόρυ μπροστά και αυτούς με τα αρκεβούζια και τα μουσκέτα στα πλευρά. Οι πειρατές τελικά οπισθοχώρησαν και πετάχτηκαν στο νερό όπου πολλοί πνίγηκαν από το βάρος της πανοπλίας τους.

Ο στολίσκος συνέχισε την πορεία στον ποταμό Καγκαγιάν , βρίσκοντας έναν πειρατικό στόλο δεκαοκτώ σαμπάν και ένα φρούριο χτισμένο στην ενδοχώρα. Οι Ισπανοί αποβιβάστηκαν, έσκαψαν χαρακώματα, συγκεντρώνοντας το πυροβολικό που εκφορτώθηκε από τη γαλέρα και σφυροκοπούσαν συνεχώς τους πειρατές. Οι Γουοκού ζήτησαν χρυσό ως αποζημίωση για την αποχώρησή τους κάτι που το αρνήθηκε ο Καρριόν. Μετά από αυτό, οι πειρατές εξαπέλυσαν επίθεση με 600 άνδρες.

Σκάφη τζάνκ, παρόμοια με αυτά των πειρατών.

Τα ισπανικά χαρακώματα, επανδρωμένα τόσο από στρατιώτες όσο και από ναυτικούς, σήκωσαν το βάρος 2 μεγάλων επιθέσεων Οι Ισπανοί άρχισαν να έχουν έλλειψη από μπαρούτι στην τρίτη επίθεση, η οποία έγινε σκληρή μάχη εκ του σύνεγγυς μέσα στα χαρακώματα. Τελικά, με τις επιθέσεις των πειρατών να εξασθενούν, οι Ισπανοί εξήλθαν από τα χαρακώματα και αντεπιτέθηκαν, καταδιώκοντας τον εχθρό. Στη συνέχεια συνέλεξαν τα όπλα που έμειναν στο πεδίο της μάχης, τα οποία περιελάμβαναν σπαθιά κατάνα, θώρακες, αρκεβούζια και τα κράτησαν ως τρόπαια. Μετρούσαν μόνο 20 νεκρούς και τραυματίες ενώ οι αντίπαλοι εκτιμάται ότι είχαν αρκετές φορές περισσότερες απώλειες.

Η σύγκρουση έδειξε την υπεροχή της ισπανικής τακτικής μάχης έναντι της ιαπωνικής, καθώς και την καλύτερη ποιότητα των υλικών όπως τα χαλύβδινα ευρωπαϊκά σπαθιά του Τολέδο , τα οποία αποδείχθηκαν πιο χρήσιμα από τα κατάνα σε πολλές αψιμαχίες.

Να σημειωθεί ότι οι πρωτογενεις πηγές για τις παραπάνω συγκρούσεις είναι 2 γράμματα, ένα του Χουάν Μπαπτίστα Ρόμαν στις 25 Ιουνίου 1582 και ένα του Δον Ρονζαλο του Ιούλιο του ίδιου έτους. Και τα 2 εμπεριεχονται στο The Project Gutenberg Book of the Philippines islands, 1493-1803, τόμος 5ος, 1582-1583. Το πιο πιθανό είναι οι συγκρούσεις να είναι διογκωμενες ως προς τα νούμερα των πειρατών και μειωμένες ως προς αυτά των Ισπανών και όσον αφορά την έκταση των παραπάνω συγκρούσεων.