Ιστορία

Πέμπτη 26 Αυγούστου 2021

Επιχείρηση «Σαμίλ», 1942. Οι Γερμανοί κομμάντο στα βάθη της Τσετσενίας.



Η Επιχείρηση «Σαμίλ» αποτελούσε σχέδιο των γερμανικών ένοπλων δυνάμεων για την κατάληψη των πόλεων Μάικοπ και Γκρόζνι. Η επιχείρηση προέβλεπε τη ρίψη τμημάτων ειδικών δυνάμεων στα μετόπισθεν του εχθρού, τα οποία θα καταλαμβαναν καίρια σημεία, ενώ ο κύριος όγκος θα πραγματοποιούσε προέλαση για να τις φτάσει. Η επιχείρηση που έλαβε το όνομά της από τον Ιμαμ Σαμίλ, αποτελούσε τμήμα της θερινής επίθεσης του Γερμανικού Στρατού, της Ομάδας Στρατιών Α, το 1942 με βασικό ΑΝΣΚ την κατάληψη των τεραστίων ποσοτήτων παραγωγής πετρελαίου πόλεις Μάικοπ και με τελικό στόχος αυτές κυρίως Μπακού.

Για την εφαρμογή του σχεδίου κλήθηκε η μονάδα ειδικών επιχειρήσεων του αντισυνταγματάρχη Paul Haehling von Lanzenauer, «Σύνταγμα Βρανδεμβούργων zBV 800». Επρόκειτο για μια μονάδα στην οποία «..η πρώτη προϋπόθεση για την ένταξη κάποιου ήταν ο εθελοντισμός, μετά η ευκινησία και η ικανότητα γρήγορης αντίδρασης, η ικανότητα αυτοσχεδιασμού, ένας μεγάλος βαθμός πρωτοβουλίας σε συνδυασμό με το έντονο αίσθημα συντροφικότητας. Ακόμη, μια ορισμένη αλλά πειθαρχημένη δίψα για περιπέτεια, τακτ στην αντιμετώπιση των ξένων λαών και φυσικά η τελική απόδοση. Οπωσδήποτε ήταν επιθυμητή η αξιοπρεπής εξωτερική παρουσία και οι γλωσσικές δεξιότητες θα έκαναν έναν άνδρα να μπορεί να εμφανιστεί πειστικά ως Βρετανός αξιωματικός ή στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού..».


 Οι διερμηνείς μάχης ήταν σχεδόν πάντα ντόπιοι από την περιοχή της επιχείρησης, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν υποβληθεί σε στρατιωτική εκπαίδευση στις χώρες καταγωγής τους και διέθεταν τις περισσότερες φορές υψηλά προσόντα. Ιδίως στη συγκεκριμένη, αποτελούσαν την πλειοψηφία της αποστολής αφού αναλυτικά ήταν 15 Γερμανοί, 21 Οσετιανοί, 16 Ινγκουσετιανοί, 13 Τσετσένοι, 5 Νταγκεστανοί , 3 Κιρκάσιοι, ένας Ρώσος και ένας Κοζάκος. Αποτελεί γεγονός σχετικό με την πειθαρχία και την ποιότητα των στρατιωτών ότι δεν υπάρχει κανένα επίσημο στοιχείο ή αναφορά για εγκλήματα πολέμου ακόμα κι όταν οι άνδρες αυτοί έδρασαν σε περιοχές με έντονο αντάρτικο όπου η φύση του πολέμου ήταν ιδιαίτερα σκληρή και οδηγούσε πάντα σχεδόν τις δύο πλευρές σε εκτεταμένες ακρότητες.
Ο λοχαγός Grabert Siegfried, ο οποίος συμμετείχε στην επιχείρηση 
και του απονεμήθηκαν τα φύλλα δρυός στον Σιδηρού Σταυρό στις 
6 Νοεμβρίου 1943 τον οποίο ήδη κατείχε από τον Ιούνιο του 1941.





Η μονάδα θα πραγματοποιούσε ρίψη σε αρκετά προπορευόμενο σημείο από την προελάνουσα 1η Στρατιά Πάντσερ. Εκεί θα αποκτούσε επαφή με δυνάμεις των τοπικών άτακτων φίλιων δυνάμεων, θα καταλάμβανε με το στοιχείο του αιφνιδιασμού τις πετρελαιοπηγές και θα τις υπερασπιζε από τυχόν φθορές ή καταστροφή από τον υποχωρούντα Κόκκινο Στρατό. Όπως όμως κάθε σχέδιο «βγαίνει από το παράθυρο» μόλις ξεκινά η επιχείρηση, έτσι εξελίχθηκε και η συγκεκριμένη.

Μια μικρή ομάδα έπεσε πίσω από τις σοβιετικές γραμμές και προσγειώθηκε στις 25 Αυγούστου κοντά στο Ντούμπα-Γιούρτ, στην περιοχή του φαραγγιού του ποταμού Αργκούν στα νότια του Γκρόζνι, στην περιοχή που κατοικούνταν από Τσετσένους. Η ομάδα κινήθηκε προς τα βορειοδυτικά προς τις αιχμές του δόρατος των γερμανικών δυνάμεων που προωθούνταν. Στο δρόμο της, η μονάδα προσπάθησε να ξεσηκώσει τους, σε μεγάλο βαθμό μουσουλμανικούς λαούς, του Καυκάσου, όπως οι τσετσενικές ομάδες με επικεφαλής τον Χασάν Ισραΐλοφ, σε επιθέσεις στα νώτα των σοβιετικών στρατευμάτων ή σε τοπικές εξεγέρσεις. Ως μέρος αυτού, οι Τσετσένοι και οι σύμβουλοι των Γερμανών ειδικών δυνάμεών τους έπρεπε να καταλάβουν στρατηγικά σημεία και να αποτρέψουν την κίνηση σοβιετικών στρατευμάτων και το κατάφεραν. Ο αιφνιδιασμός ήταν πλήρης και μετά από σύντομες μάχες οι πετρελαιοπηγές του Γκρόζνυ ήταν σε γερμανικά χέρια.

Λίγο μετά τη ρίψη, η ομάδα «Βρανδεμβούργων» ενεπλάκη σε συμπλοκές με τις σοβιετικές δυνάμεις και μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου αναγκάστηκε να υποχωρήσει, λόγω της αντίστασης της σοβιετικής πολιτοφυλακής και των μονάδων NKVD, προς τα νότια προς το χωριό Μπορζόι, όπου υπήρχε μια φίλια δύναμη τσετσενικών αντιστασιακών μαχητών. Ένας άλλος λόγος ήταν και ο μικρός αριθμός των μαχητών, αφού μόλις 57 άνδρες αποτελούσαν το σύνολο όσων ρίφθηκαν το διάστημα Αυγούστου-Σεπτεμβρίου και άλλοι 20 σε δεύτερο χρόνο. Αφού συνέχισε στο χωριό Oschnoi, ακόμα βαθύτερα στον Καύκασο, η ομάδα εκ νέου συγκεντρώθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου για να ξεκινήσει την πορεία της προς τα βορειοδυτικά προς τις γερμανικές γραμμές και σε αυτή τη φάση της επιχείρησης κατάφερε σε τρεις περιπτώσεις να αποφύγει την περικύκλωση και καταστροφή από τις σοβιετικές δυνάμεις. Ήδη οι εκεί γερμανικές δυνάμεις είχαν σταματήσει την προέλασή τους φτάνοντας μέχρι 55 μίλια (89 χιλιόμετρα) έξω από το Γκρόζνυ.


Ίσως ο μοναδικός σωζόμενος χάρτης της
«Επιχείρησης Schamil (Σαμίλ)»  (1942).

Στον χάρτη: 

Μπλε κύκλος: γερμανικό σημείο ρίψης

Μπλε βέλος: γερμανική διαδρομή 

Μικρά ορθογώνια: διανυκτερεύσεις

Διασταυρώμενα ξίφη: μάχες/συμπλοκές

Κόκκινο βέλος: εχθρική προώθηση 

Κόκκινοι κύκλοι: προσπάθειες περικυκλωσης από τις εχθρικές δυνάμεις

Κόκκινο «T» με τέλειες: εχθρικές φωλέες πολυβολων

Κόκκινη καμπύλη : εχθρική θέση πυροβολικού

Κόκκινος κύκλος με γραμμές: περιοχή αναζήτησης από τους Σοβιετικούς

Γκρι κύκλοι:  θέση ομάδων αντίστασης με ένδειξη της δύναμής τους.


Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η γερμανική διοίκηση ήταν σε επαφή με δύο τσετσενικές αντιστασιακές ομάδες, οι άντρες των οποίων ήταν κάτι περισσότερο από πρόθυμοι να πολεμήσουν τους Σοβιετικούς, αλλά το συγκεκριμένο σκέλος της «Σαμίλ» απέτυχε όχι λόγω κάποιας έλλειψης βούλησης για συνεργασία μεταξύ των Γερμανών και των Τσετσενών, αλλά του φτωχού εξοπλισμού των τελευταίων και συνεπώς των μειωμένων αντικειμενικά δυνατοτήτων. Ως εκ τούτου είχε αποτύχει και αυτό το σκέλος της επιχείρησης. Τελικά τα μαχόμενα σε ξένο έδαφος γερμανικά τμήματα επί 3.5 μήνες, μετά από 4 μάχες/συμπλοκές, αποφεύγοντας κάθε εχθρική παγίδα και προσπάθεια περικύκλωσης και διανύοντας 550 χιλιόμετρα μέσα από τις σοβιετικές γραμμές, στις 10 Δεκεμβρίου η μονάδα  «Brandenburger» απέκτησε τη λυτρωτική επαφή τελικά με άλλες γερμανικές δυνάμεις στο χωριό Verchny Kurp.

Η μυστική αστυνομία NKVD έμαθε σύντομα λεπτομέρειες για το σχέδιο «Σαμίλ» και αυτό ήταν ένας από τους λόγους για την απέλαση ολόκληρου του πληθυσμού των Τσετσενών και Ινγκουσετιανών στην κεντρική Ασία και τη διάλυση της αυτόνομης δημοκρατίας Τσετσενίας-Ινγκουσετίας ως μέρος της ΕΣΣΔ στις 7 Μαρτίου 1944.

H μονάδα μετονομάστηκε από τις 20 Νοεμβρίου 1942 σε «Sonderverband Brandenburg» και από την 1η Απριλίου 1943 σε «Μεραρχία Brandenburg».

Πηγές : 

https://www.axishistory.com/books/154-germany-heer/heer-regimenter/4476-lehr-regiment-brandenburg-zbv-800

https://www.bundesarchiv.de/DE/Content/Virtuelle-Ausstellungen/Die-Brandenburger-Kommandotruppe-Und-Frontverband/die-brandenburger-kommandotruppe-und-frontverband.html

https://portal.ehri-project.eu/units/de-002525-rh_26_1002

https://de.wikipedia.org/wiki/Brandenburg_(Spezialeinheit)

https://codenames.info/operation/schamil/

Twitter/Caucasus Archives.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου